ԵՂԻԱ ՏԵՄԻՐՃԻՊԱՇԵԱՆԸ ՍՐԲՈՒԹՅՈՒՆԸ մնա Եղիա Տեմիրճիպաշեանի (1851 -1908) նամակները մեր գրականութեան եւ մշակույթի մեծաշնորն երախտավորի սիրոյ ու նուիրումի բյուրեղաձոյլ արտացոլումներն են’ ուղղուած Սրբուհուն. «Իտէալին ուժովը չէ՞ որ Եղիա անձնատուր եղած է նամակա- գրութիւնով իր մոլեգին սէրը արտայայտելու ձեւին, մինչդեռ իր սիրուքին’ այդ վարժունի նրրազգաց աղջիկը, ամէն օր իր քովն էր, եւ կրնար բերանացի թարգմանել անոր ինչ որ իր հոգին կ’զգար…»:Սրբուհի, Կը թողում այն աշխատանքն, որ ինձ ամենէն անհաճոյ է, եւ կը սկսիմ հոգւոյս հաճոյագոյն աշխատանքն: Գուշակեցիր, որ թող բառարանի սրբագրութիւնն’ առ քեզ թույլ գրելոյ համար: Գրելու ճամար քե զ թուղթ բողոքոլ։ Մերթ հեռուէն դաշոյն մը տեսնելով արեգակ կը կարծէ մարդ. ասի անբացատրելի չ’է: Բայց անբացատրելի է ինձ ճամար, երբ իմ նամակս դաշոյն քեզ կը թուի. թուի լն ալ խօ սք է, դաշոյնի գործ կը կատարէ սրտիդ ճամար: Սրտիդ վէրքերը երէկ խօսքերուդ մէջ կ’արիւնէին (եւ թերեւս ա’յն արիւնն է, որ կը ցոլար իմ եւ աշակերտունեացս դիմաց վրայ’ որք հակապատկեր մը կը կազմէին մարմարեան դիմացդ հետ). եւ աճա նամակիդ մէջ ալ կը գտնեմ թանձր արիւն սրտի: Սովորականէն հակիրճ գրած էիր նամակդ. եւ գիտե’ս, որ դեռ այնքան լաւ ապացուցած չէիր սէրդ առ իս: Սակայն, այո , անբացատրելի կը մնայ ինձ թէ նամակս ի նչպէս կրցած է վիրաւորել զքեզ: Վիրաորուա’ծ ես, քանզի ես զիս թշնամանած էի թղթոյս մէջ, այլ ես, քույր իմ, ես զիս անարժան կը գտնեմ հրեշտակի մը սիրոյ, որ բնագաւառն է անմանութեան: Ես սիրելի էշ մ’ունէի, մանկութեանս օրերուն անբաժան ընկերն. երբ զիս առ յաւէտ թողուց, լացի’ որպէս կուլայ սերոբն, որ ընդ միշտ կը բաժնուի իր նժոյգէն: Դիտա’ծ ես, Սրբուճի, մեծ հոգիներն, խորունկ էութիւններն աւելի կը յարին կենդանեաց քան իրենց նմանեաց (երկու սեռէ ալ): Ինչո՞ւ չես ներեր, որ հասարակ այլ ոչ ընդհատ խորին էութիւն մը’ որպէս եմ ես’ յարիմ ու յարեալ մնամ իշու մը: Եթէ շիրմին մէջ դեռ գիտակցութիւն պիտի ունենայ մարդ, հոն չէի ուզեր հանգչիլ իմ երկրպագած էակներէս ո’չ միոյն հետ. ո՜հ, կ’ուզէի գերեզմանին մէջ երես երեսի հանգչիլ Վիշտին հետ, որուն միայն թերեւս պարտիմ Քնարս. իսկ եթէ’ հակառակ աղերսանացս’ Վիշտն, իմ շրթանցս զլանար իր աստուածօրէն տժգոյն այտերն, եւ թևոցս զլանար իր ճառագայթներէն նուրբ հասակն ի վայելումն յաւէրժ ի գերեզմանին, յայնժամ, այո , կ’ուզէի իմ Հասգիւղի իշուս, իմ մանկութեան անմոռանալի բարեկամիս հետ երես երեսի ննջել ի գերեզմանին: «Քնարն» ըսի. կա՞րճ եկաւ այդ բառն Երկարագոյն համանիշն յիշեմ, բանաստեղծութիւն: Վշտին, այո’, պարտիմ բանաստեղծութիւնն, որ իմ կեանքս է, որ զիս սիրելի, կա- ցուցանէ գերագոյն էակաց, որ եւ քեզ սիրելի կացոյց զիս, ո՜ Սրբունի, ճառագայթ մը նման նուրբ, լուսատարր, երկնային Սրբունի: Քնա’ր… տիղմն եմ ես եւ ճառագթով կը սնանիմ, ճառագայթ կը ծծեմ: Ա՜հ, գթութիւ՛ն, ճառագայթալիր թղթակցութիւնէդ զիս երբէք մի՜ զրկեր, Սրբուհի: